VEB.net maakt gebruik van cookies om het gebruiksgemak van de website te verbeteren. 

Industrieel toeleverancier Kendrion boekte bij de jaarcijfers een groot verlies vanwege een afwaardering van bijna 60 miljoen euro op de overnames van fabrikanten van auto-onderdelen. De accountant waarschuwde in het jaarverslag van 2021 al voor te ambitieuze aannames.

Bij de jaarcijfers van Kendrion liet het bedrijf weten 58,5 miljoen euro af te schrijven op goodwill (zie kader). Die goodwill was in de periode 2007-2013 betaald door Kendrion bij een serie overnames van fabrikanten van onderdelen voor auto’s met een verbrandingsmotor.

Deloitte, de accountant van Kendrion, schreef in 2021 dat er geen afwaardering op goodwill had plaatsgevonden en gaf aan dat alertheid was geboden ten aanzien van de “daadwerkelijke realisatie van de aannames.”

Ook in eerdere jaren werd de goodwill van de Automotive-divisie al bestempeld als een van de vier speerpunten in de controle van de boeken. Anders gezegd: de goodwill-verantwoording was een aspect met een hoger risico op een afwijking van materieel belang, juist omdat het management belangrijke aannames maakt voor die balanspost.

Twijfel
Het is zeldzaam dat een accountant zo uitgesproken is in de key audit matter paragraaf. Dat was ook reden voor de VEB om op de aandeelhoudersvergadering (ava) van 2022 hierover vragen te stellen aan Deloitte. Het antwoord van de accountant destijds was dat hun waarderingsexperts een eigen model gebruiken om de Automotive-goodwill te testen. Daarnaast vergeleken ze het model van Kendrion met de geleverde resultaten. Ook keek Deloitte naar het orderboek met opdrachten voor werk in de komende jaren. De centrale boodschap toen was dat, aldus Deloitte, de aannames van het management plausibel waren.

Heel overtuigend klonk dat allemaal niet. Deloitte kan natuurlijk niet zeggen dat het twijfelde aan cijfers die het zelf had goedgekeurd, maar daar leek het wel op. Kendrion zelf zegt dat de splitsing van de Automotive-activiteiten in Core (traditioneel) en E (elektrisch) de directe aanleiding was van de afschrijving. Er was immers goodwill betaald voor wat nu traditionele activiteiten heten. Maar achter de schermen zal wellicht ook hebben meegespeeld dat de accountant zeer kritisch was.

Herstel bij automotive
Dat niet alles goed gaat bij Kendrion, is glashelder. Al in 2016 zette het een doelstelling neer om de omzet met 5 procent autonoom te doen groeien. Pas in 2021 lukte dit voor het eerst na het herstel van een stevige min van 17 procent in 2020. De Automotive-divisie (waar de goodwill nu dus verdampt) presteerde het meest belabberd met een totale omzetkrimp van bijna 15 procent over de periode 2018-2022.

In 2022 groeide Kendrion autonoom met 10 procent. Die groei werd gedragen door Kendrions industriële tak, die bijvoorbeeld remsystemen levert voor robotarmen. Maar ook bij het automotive-onderdeel stegen de verkopen met 4,4 procent.

Timing van afschrijving vreemd
Het is daarom vreemd dat het bedrijf besluit juist nu besluit om de goodwill af te schrijven, in -grosso modo- het beste jaar sinds lange tijd. Het is mogelijk dat het bestuur een jaar geleden nóg optimistischer was over de vooruitzichten voor 2022 (en de jaren daarna) en dat deze prognoses toch niet uitkwamen. Maar een mogelijke verklaring kan ook zijn dat Kendrion al wist dat die goodwill een probleem was, maar dit liever voor zich uitschoof.

De vrees onder beleggers is dat Kendrion nog steeds erg afhankelijk is van de verbrandings- en dieselmotoren die een fase van structurele achteruitgang ingaan. Kendrion zet nu zwaar in op elektrische auto’s, maar het is nog onduidelijk hoe sterk de concurrentiepositie hier is en waar het bedrijf precies staat in de waardeketen.

Is de toekomst minder rooskleurig dan voorheen, of had de afschrijving eigenlijk al in 2021 plaats kunnen vinden? Op de aanstaande ava op 17 april 2023 kunnen de accountant en het bestuur wellicht meer duidelijkheid geven.

Wat is goodwill?

• Goodwill ontstaat bij overnames. Bedrijf A betaalt bijvoorbeeld 10 euro voor de aandelen van bedrijf B. Als bedrijf B voor 8 euro aan netto-bezittingen heeft, ontstaat bij bedrijf A op de balans een gat van 2 euro (het verschil tussen 10 euro en 8 euro). Dat gat vult het bedrijf dan op met een post die goodwill heet, in feite is dit de overnamepremie.

• Vaak is de uitleg dat goodwill betaald wordt voor de klantrelaties en andere zaken die niet in de balans tot uiting komen. Maar het is in feite het verschil tussen de waarde van de activa en de aankoopprijs.

• Het omgekeerde is ook mogelijk: dat de bezittingen op de balans meer waard zijn dan de aankoopprijs. Dat heet dan badwill en komt niet op apart op de balans te staan, maar wordt toegevoegd aan het eigen vermogen.

• Onder de IFRS-boekhoudregels blijft eenmaal gecreëerde goodwill in principe voor altijd op de balans staan. Wel moet elk jaar opnieuw aangetoond worden dat de goodwill nog verantwoord kan worden. Er wordt dan met een (waarderings)model getest of de verdiencapaciteit van het overgenomen bedrijf nog steeds voldoende is om de goodwill te rechtvaardigen. Het is ook de taak van de accountant om te controleren of de berekeningen van het bedrijf kloppen en of het misschien nodig is af te schrijven op de goodwill.

• Cfo’s van bedrijven die op goodwill moeten afwaarderen zijn er vaak als de kippen bij om te vermelden dat er geen cash de onderneming verlaat. Dat klopt weliswaar, maar het betekent wel dat in het verleden te veel is betaald voor overnames. Bovendien laat de afboeking zien dat de verdiencapaciteit van de onderneming lager is dan eerder ingeschat.